Долзарб мавзу (1142)
Подкатегории
Охирги кунларда, Индонезияда бўлиб ўтган зилзила ва цунамидан сўнг одамлар унинг қандай балоларни олиб келишидан хавотирланиб, қўрқиб саросимага тушиб қолишди. Қўрқинчдан кўпчилиги уйларида ваҳима ва бехабарлик ичра ҳар дақиқа бўрон хавфи бартараф бўлди ва у бошқа йўналишга бурилиб кетди, деган хабарни диққат билан кутиб ўтиришди.
Оптантлар дин ижтимоий-психологик модел сифатида ишламайди деб такрорлашни ёқтирадилар. Табиийки, бу юзаки фикр. Уни ҳатто фикр деб атаб ҳам бўлмайди: бу яшаш муҳити конгруэнтлигининг шаблони, ёки оддийроқ қилиб айтганда, Достоевскийнинг сўзларига кўра, бу рельслар бўйлаб ҳаракат қилишдир.
Исломдаги амаллар (ибодатлар) оз ва енгилдир. Уларда ортиқча машаққат ва қийинчилик йўқдир. Бу амаллардан биринчиси, тонгда Раббисига муножот қилиш учун икки ракат ўқийди. Унда Унинг яхшиликларини сўрайди, жазосидан паноҳ тилайди. Бу икки ракатни ўқишдан олдин таҳорат қилади, яъни аъзоларини ювади. Ёки жунуб бўлса жасадининг ҳаммасини ювади.
Тан олишим керак: узоқ йиллардан бери кузатиб, ҳаётий ҳолатларини кўриб келаётган одамларнинг тақдири ҳақида ўйланиб, баъзан боши берк кўчага кириб қоламан. Ҳеч қачон бирор одамнинг зоҳирига қараб у ҳақида хулоса чиқаришга шошилмаслик ҳақида айтилади, чунки у ҳақида ҳақиқатни Аллоҳ таолодан бошқа ҳеч ким билмайди. Бу айни ҳақиқатдир.
Ислом лашкари ўрта ер денгизи мамлакатларини фатҳ қилган кун буюк ва бахтли кун бўлди. Мусулмонларнинг шодликдан кўзлари ёшларга тўлди. Аллоҳ уларга кутмаган жойларидан нусрат ва ғалаба насиб этган эди...
Сўнгги вақтларда дунё фитна олови ичида қолгани рост. Курраи заминнинг турли нуқталарида бўлаётган низо, талотўп, муҳорабалар замирида диний эътиқод омили ётгани сир эмас. Муаммонинг оғриқли жиҳати шундаки, диний экстремизм, мутаассиблик, терроризм деган балони Исломга тамға сифатида ёпитишришга уринишлар яққол намоён бўлмоқда.
Сўнгги вақтларда туркий халқларнинг тарихи ва маданиятига бағишланган турли хил интернет сайтлар ва ижтимоий тармоқларда тангричилик эътиқодига оид масалалар кўп кўтариладиган бўлиб қолди. Тангричилик туркий ва мўғул қавмларининг қадимги дини бўлиб, жуда қадимги вақтларга бориб тақалади.
Хозир дунёдада, ҳусусан Туркияда куч бериб, ривожлантиришга уринилаётган залолатдаги секталардан бири бу Қуръонийлар сектасидир. Туркияда бузуқ ақидалар шу қадар қоришиб кетганки, уларнинг орасидан ҳақ йўлда юрганларини ажратиб олиш анча мушкул. Илмий малакаси бўлмаган кишилар бу фондан оқ рангни ажратиб олиш имконига эга эмаслар.
Буюк Британияда Исломга кираётган аёллар сони кун сайин ошиб боряпти. Уларнинг нима учун мусулмон бўлаётганлари борасида Кей Жардин бир тадқиқот ўтказди. Таъқиб, руҳий тушкунлик ва бедорликдан азият чеккан Кимберли Мак Криндл тенгдошларининг мазах қилиб, кулишлари сабаб ўзини жамиятга бегонадек ҳис этарди. Шу боис 19 ёшли талаба қиз янги, осуда ҳаёт тарзини қидира бошлади.
Сўнгги пайтда исломий оммавий ахборот воситаларида «ўртача йўл»дан бориш зарурлиги ғояси илгари сурила бошланди («васат» сўзининг араб тилидаги бир неча маъноларидан бири «ўрта»дир). Дунёнинг бир қатор мамлакатларида васатияни ўрганиш марказлари ташкил қилинмоқда, халқаро анжуманлар ўтказилмоқда, адабиётлар нашр қилинмоқда. Саудия Арабистонидан йирик олимлар, қиролнинг оила аъзолари ҳам радикал оқимлар билан бўладиган мунозаларда бу атамани кўп ишлатмоқдалар.
Тан олиш керакки, мусулмон ёшларнинг баъзи доиралари кўпчилик Ислом уламоларига, айниқса ҳукуматга яқин бўлган олимларга ишончсизликлари туфайли фақат китобларгагина таянадиган бўлиб қолишган. Уларнинг фикрича, бундай уламолар ҳукуматнинг Аллоҳ нозил қилган шариатга амал қилмаётганлигини била туриб, унинг тарафини оладилар, зулмни кўриб туриб, уни тўхтатишга уринмайдилар ва ҳатто жим ҳам турмай, аксинча, зўравон раҳбарга «Сиз нақадар одилсиз! Нақадар қаҳрамонсиз» дея маддоҳлик қиладилар. Ҳеч бўлмаса ҳақни айтмай турсалар ҳам майли эди, ваҳоланки улар ёлғонни сўзлайдилар!