
Илм-фан (343)
Подкатегории
Сунъий интеллект (СИ) ва ғарб фалсафаси ўртасидаги боғлиқлик, асосан, инсон ақли, билим, ҳуқуқ, моҳият ва қарор қабул қилиш каби мафкуралар ва тушунчалар орқали намoён бўлади. Бу боғлиқликни қуйидаги жиҳатлардан кўриш мумкин:
Афлатун ва Европа фалсафаси
Афлатун (Платон) Европанинг фалсафий тафаккурига улкан таъсир кўрсатган шахслардан бири ҳисобланади. Унинг ғоялари нафақат қадимги юнон фалсафасида, балки бутун Ғарб цивилизациясида муҳим аҳамиятга эга бўлиб, ўрта асрлардан то ҳозирги кунгача Европанинг маданияти, илм-фани ва сиёсий фикрларига таъсир ўтказган.
Охирги илмий тадқиқотлар молекуляр оламни ўрганиш орқали инсониятни бир асосий хулосага олиб келмоқда: Худо бор. Одатдаги молекула, масалан, оқсил молекуласи тузилиши илмий жамоатчиликни ҳайратга солади ва унинг тасодифий тарзда, Олий Кучсиз пайдо бўлиши имкониятини йўққа чиқаради.
«Биз уларга ҳам уфқлардаги, ҳам ўз нафсларидаги оят-белгиларимизни кўрсатамиз. Токи уларга Унинг ҳақлиги равшан бўлсин. Сенинг Роббинг ҳар бир нарсага шоҳид эканлиги кифоя қилмасмиди?!» (Қуръон, 41:53)
Олти аср давомида (VII-ХIV асрлар) ислом цивилизацияси маданият, санъат ва илм-фан соҳаларида дунёда етакчилик қилди. Бу давр одатда "Исломнинг олтин даври" деб аталади. Европа ва Осиёнинг катта қисми чуқур таназзулга юз тутган бир пайтда, дунёда ўхшаши бўлмаган таълим муассасалари, илмий марказлар ва кутубхона фондларининг ривожланган тизими туфайли мусулмон давлатлари гуллаб-яшнади.
Кутубхона энг қадимги маданият муассасаларидан биридир. Инсоният тарихининг узоқ даврида унинг ижтимоий функциялари сезиларли ўзгаришларга дуч келди. Биринчи кутубхоналарнинг мақсади ҳужжатларни сақлаш эди. Ўзининг ташкил топганидан то ҳозирги кунгача кутубхона танланган бир нечта билимлар омборидан энг оммабоп ва универсал маълумот манбаига айланди.
Бу зебра намунаси қаердан келган?
Такрор бўлса ҳам эслатиб ўтамизки, Муҳаммад алайҳиссалом Маккада туғилиб ўсган, ўқиш-ёзишни билмайдиган бир одам эдилар. У ерларда илм-маърифат, мадраса ёки илмий муассаса деган нарса асло бўл-маган. Бу эса Набий алайҳиссалом илмий масалаларни мутлақо ўрганмаган эдилар, деганидир. Лекин шунга қарамай, Қуръонда ва суннатда шундай илмий масалалар зикр қилинганки, уларнинг ҳақиқатини ўша вақтда ҳам, ундан кейинги даврларда ҳам ҳеч ким билмаган. Фақат илм-фан ниҳоятда тараққий этган бизнинг давримизга келибгина бу нарсалар тушунилди.
Борлиқ пайдо бўлишига оид Қуръондаги оятлардан бири: “У осмонлар ва ерни пайдо қилувчидир...” (“Анъом” сураси, 101-оят).
(У) етти осмонни қатма-қат қилиб яратган зотдир. (Эй инсон!) Раҳмоннинг яратишида бирор тафовутни (нуқсонни) курмайсан. Бас, кўзингни яна (самога) қайтаргин-чи, (унда) бирор ёриқни кўрармикансан? Сўнгра кўзингни қайта-қайта (самога) қарат, кўзинг сенга хор ва толиққан ҳолда қайтур. («Мулк» сураси, 3-4-оятлар)
Биомиметика: Технологиялар илоҳий табиатдан нусха кўчирмоқда
Фуссилат сураси 9-оят: “Айтинг: "Ҳақиқатан ҳам сизлар Ерни икки кунда яратган зотга кофир бўлурмисиз ва ўзгаларни Унга тенглаштирурмисиз?! Ана ўша барча оламларнинг Парвардигори-ку?!”
Янгиликлар
- Magnum қозоқ тилини камситгани учун унга халқ бойкот эълон қилди
- Британия разведкаси: Украинада 200-250 минг россиялик аскар қириб ташланган
- АҚШ «Озодлик Радиоси»ни молиялаштиришни тўхтатди
- Аллоҳу Акбар! Надежда Кеворкова суд залида озод қилинди!
- АҚШ Ғазони тиклаш бўйича мусулмонлар режасини рад этди