Ислом (880)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
(Дия - жонга ва унинг ҳукмидаги нарсага нисбатан қилинган жиноятларда тўланадиган товон тури, хун.)
Имом Муҳаммад ибн Муҳаммад ибн Маҳмуд Мотуридий тахминан ҳижрий 240-248 йилларда Самарқандда туғилганлар, 333 ҳижрийда вафот этганлар. Камолиддин Қози Байзовий Имом Мотуридийнинг насаби машҳур саҳобий Абу Айюб ал-Ансорий розияллоҳу анҳуга бориб тақалишига ишора қиладилар. Имом Мотуридий "Ҳидоят имоми” "Ҳидоят байроғи”, "Мусулмонлар ақидасини тўғриловчи" каби бир қанча номлар билан машҳур бўлганлар.
Ғуслда ҳам тартиб билан ювинмоқ суннатдир. Ғуслнинг суннатлари олтита:
Абу Юсуф раҳимаҳуллоҳ айтади: Эй мўминлар амири, сен ахлоқсиз, бузуҳ ва ўғри кимсалар бирор жиноят қилиб, қамоққа олинса, қамоқда уларга озиқ-овқат бериладими ва у йиғиладиган солиқ ҳисобиданми ёки бошқа маблағданми, умуман бу борада нима қилиш кераклиги ҳақида сўраган эдинг.
Имом Қудурий раҳимаҳуллоҳ айтади: «Ғуслни вожиб қилувчи сабаблар - эркак ва аёлдан ухлаган ёки уйғоқ ҳолатида манийнинг шаҳват билан отилиб чиқишидир».
Имон бу Абу Ҳанифа (раҳматуллоҳи алайҳ)нинг гапига кўра, ишонишдир. «Ал-Олим вал-мутаъаллим» китобида шундай зикр қилинган. Бу Абу Мансур Мотуридий (раҳматуллоҳи алайҳ)нинг танлаган қарашидир.
Ҳузайфа розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Албатта, нифоқ Пайғамбар алайҳиссаломнинг замонларида бор эди. Аммо бугун у фақат иймондан кейинги куфрдир», деди (Имом Бухорий ривояти).
Шайтон мўмин бандадан имонни мажбурлаб ва зўрлик билан олиб қўяди, демаймиз. Балки: банда ўз хоҳиши билан имонидан кечади (диндан чиқади). Банда имонидан кечганда шайтон ундан имонини олади, деймиз.
Вақф - луғатда “тутиб туриш”, “тўхтатиш” маъноларида келади. Истилоҳда эса, мулкдорнинг бирор нарсани ўз мулкида қолдириб, ундан олинадиган фойдани орият каби садақа қилишидир. Бу Имом Абу Ҳанифа раҳматуллоҳи алайҳнинг қавлидир. Имом Абу Юсуф ва Имом Муҳаммаднинг наздларида мулқдорнинг вақф қилинган нарсаси Аллоҳ таолонинг мулки бўлади.
Анас розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Сизлардан ҳеч бирингиз мен унга отаю боласидан ва барча инсонлардан кўра суюклироқ бўлмагуним-ча мўмин бўла олмас», дедилар (Муттафақун алайҳ).
Имом Муслим раҳматуллоҳи алайҳ ушбу бобда иккита ҳадисни баён қилган.
Аҳли сунна вал жамоа - ислом тарихининг барча даврларида мусулмонларнинг катта қисми тутган йўлдир. Улар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ва хулафои рошидин (чаҳорёрлар) розияллоҳу анҳумнинг суннатларини ушлаган ва саҳобалар, тобеинлар, тўрт мўътабар фиқҳий мазҳаб имомларидан иборат дин пешволари йўлига эргашган жамоадир. Аҳли сунна вал жамоа мазкур улуғларнинг йўлини узилмай келаётган силсила билан қабул қилиб олганлар.