Бир неча кун олдин РПЦ раҳбари Кирилл оммавий учрашувлардан бирида Киев митрополити Владимирга тегишли бўлиши мумкин бўлган панагия билан пайдо бўлди.
«Фотосуратни тахминан уч кун олдин, янгиликларда Сербия президенти томонидан мукофотлаш ҳақида хабар чиққанида кўрдим», — дейди у.
Ҳазрат бу сурат ҳақида гапирмоқда. Россия черкови раҳбарининг оддий протокол йиғилиши. Агар россияликнинг кўкрагидаги артефакт бўлмаганида, бу эътиборга лойиқ бўлмас эди. Бу — рубинлар билан безатилган қимматбаҳо тилла панагия бўлиб, деярли йигирма йил олдин Киев митрополити Владимир тақиб юрган панагияга икки томчи сувдек ўхшайди.
«Бу митрополит Владимирга тегишли бўлган, менга мерос қолган ва мендан ўғирланган ўша панагия бўлишининг аниқ эҳтимоли бор», — дейди у.
Панагия — архиерейлар хоч билан бирга ёки унинг ўрнига тақиб юрадиган митрополит ҳокимиятининг бир белгиси. Одатда, ҳар бир юқори мартабали черков амалдорининг бундай буюмлардан иборат бутун бошли коллекцияси бўлади: улар бир-бирларига совға қилишади ва энг яхши усталарга буюртма беришади.
Митрополит Александр Киев митрополити Владимирга тегишли бўлган панагияларни кўрсатмоқда. Владимир эса уларни Драбинкога васият қилган, у кейинчалик барча буюмлар намойиш этиладиган музей ташкил этган. Кириллнинг кўкрагида кўрилган панагия ҳам, эҳтимол, шу коллекциянинг бир қисми бўлган: бир вақтлар уни Владимирга Лавранинг шов-шувли ноиби Павел Лебед совға қилган. У қандай қилиб Москвада пайдо бўлиб қолди? 2016 йилда Митрополит Александрнинг уйи ўғирланди. Ўшанда уйдан Владимирнинг меросидан қолган энг қимматли буюмлар — тахминан 70 та буюм, шу жумладан ўша панагия сақланган сейф олиб кетилган.
2017 йилда Киев вилояти прокурори пойтахт меҳмонхоналаридан бирида ўтказилган махсус операция ҳақида ҳисобот берди. Ўғирланган буюмларни РПЦ руҳонийларидан бири сотмоқчи бўлган. Ундан «товар» олиб қўйилди — ўшанда 70 та буюмдан фақат 20 тасини қайтаришга муваффақ бўлинди, энг қимматлилари эса изсиз ғойиб бўлди.
Ишнинг асосий фигуранти бир неча йил олдин вафот этди. Қолганлари Россияга қочиб кетишди. Қимматбаҳо артефактларнинг излари бутунлай йўқолди. Токи ўғирланган панагияга икки томчи сувдек ўхшаш панагия Россия патриархининг бўйнида кўринмагунча.
«Терговчилар менга ўғирланган буюмлар хорижда, аниқроғи Россияда эканлигини айтишди, яъни, сотувчилар, эҳтимол, бу панагияни ўғрилардан сотиб олиб, кейин уни епископлардан бирига таклиф қилишган бўлиши мумкин, у эса уни патриарх Кириллга совға қилган бўлиши мумкин, айниқса унинг таннархи, нархи бундай совға учун жуда мос келади. Ўша вақтда, 2007-2008 йилларда бу 15 минг доллардан бошланар эди», — дейди митрополит.
Бу панагиянинг нусхалари бўлиши мумкинмиди? Митрополит Александрнинг айтишича, уни митрополит Павелда ишлаган Лавра устаси ясаган. Аммо, Драбинконинг фикрича, Павел бир хил безакларни ҳам Киев, ҳам Москва раҳбарларига тақдим қилган бўлиши эҳтимоли жуда кам. Кириллнинг Украинадан ўғирланган буюмни онгли равишда тақиб олганми ёки йўқлиги ҳақидаги саволга, Москва патриархининг украиналик митрополити христианча оқламоқда: «Ўйлайманки, у тақиб олган вақтида билмаган... ҳа, у жуда чиройли, у қимматли, лекин унинг эҳтимол ўғирланганлигини — ўйлайманки, у буни билмаган. Унинг шундоқ ҳам қўллари тирсагигача қонга ботган, ўғри деган гапни айтишга ҳожат йўқ».