Ислом (880)
«Бугунги кунда сизга динингизни мукаммал қилиб бердим. Сизга неъматимни батамом қилдим. Ва сиз учун Исломни дин деб рози бўлдим». (Моида сураси)
Подкатегории
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Мендан бир оят бўлса ҳам етказинглар. Бани Исроил ҳақида гапираверинглар, (бунда) ҳеч қандай танглик йўқ. Ким менга нисбатан қасддан ёлғон тўқиса, дўзахдан жойини ҳозирлайверсин», дедилар» (Имом Бухорий ривоят қилган).
Икки намозни жамлаб, бир вақтда ўқиш фиқҳий мазҳаблар ўртасидаги ихтилофли масалалардан биридир. Ҳамманинг ҳам ўз далиллари бор ва ҳар ким ўз мазҳабига амал қилиши тўғри бўлади. Ҳанафий мазҳаби уламолари ҳаж мавсумидаги маълум вақтлардан ташқари ҳолатларда намозларни жамлаш жоиз эмас, деб билганлар. Қуйида намозларни жамлаш жоиз эмаслигига ҳанафий мазҳаби уламолари келтирган далиллар ва бошқа мазҳаб вакилларига берган жавобларини келтирамиз.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анхудан ривоят қилинади:
Мусанниф раҳимаҳуллоҳ юқорида ҳукмий нажосатлар ва уларни поклашга доир аҳкомларни баён қилди. Эндиликда ҳақиқий нажосатлар ва уларни поклашга доир ҳукмлар баён қилинади. Ҳукмий нажосат ибодатга зарар етказиши эътиборидан ҳақиқий нажосатдан кучли ҳисобланади. Шунинг учун ҳам у муқаддам зикр қилинди.
Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумо айтади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг шундай деганларини эшитганман: «Умматимнинг ичида ер ютганлари ва қиёфаси ўзгарганлари бўлади. Бу нарса қадарни ёлғонга чиқарганлар борасида бўлади» (Имом АбуДовуд ривояти. Имом Термизий ҳам шу маънода ривоят қилган).
Жаннат неъматларидан энг яхшиси - жаннат аҳли Аллоҳ таолони зиёрат қилиш шарафига эришадилар.
Софван ибн Ассал розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: «Бир яҳудий дўстига: «Биз билан бу Пайғамбарнинг олдига боргин», деди. Шунда ҳалиги дўсти: «Уни Пайғамбар демагин. Агарда сени гапингни эшитса кўзлари тўртта бўлади», деди.
Ҳозирги кунда бидъат сўзи кўпчилигимизнинг қулоғимизга тез-тез эшитилиб туриши сир эмас. Таъбир жоиз бўлса, бу сўзни билган ҳам билмаган ҳам, тушунган ҳам тушунмаган ҳам ишлатмоқда. Хўш, бидъат ўзи нима? Унинг луғавий, шаръий маънолари ҳамда унинг турлари, келиб чиқиш сабаблари-ю, оқибати ҳақида қуйида сўз юритамиз. Аввало, бидъатнинг луғавий маъноси ҳақида:
Жамоат намозида сафни текис қилиш ва бўш қолган жойларни тўлдириш фазилатлари ҳақида кўплаб ҳадислар келган.
У (борлиқни) фаол идрок этувчидир. Чунки асло ҳаракати ва идроки бўлмаган нарса ўликдир. Идрокнинг энг ози идрок этувчи ўз-ўзича сезмоғидир. Узи сезмайдиган нарса эса жонсиз жисмлар ва ўлик танлардир.
Қуёш ботиши билан, тезда ифтор қилиб олиш лозим. Уни узрсиз ортга суриш дуруст эмас.
Пайғамбармиз Муҳаммад Мустафо соллаллоҳу алайҳи васалламга юборилган шариатнинг ўзига хос жиҳатларидан бири бошқа пайғамбарларнинг шариатларига нисбатан енгилликлар, рухсатлар берилганидир. Биргина намознинг ўзида касал ва узрли инсонлар, қариялар, шунингдек, мусофир кишиларга хдм бир қатор енгилликлар берилган. Унга кўра мусофир кишилар тўрт ракатли фарз намозларни икки ракатга қисқартириб ўқишлари жоиз экани оят ва ҳадислар билан собит бўлган. Равотиб суннат намозлар эса қаср қилинмаган ҳолда тўлиқ ўқилади. Фарз намозларнинг қаср қилиниш масаласида бирор эътиборга молик ихтилоф йўқ. Буни барча мазҳаб вакиллари бир овоздан эътироф қиладилар. Аммо фарзларга давомли равишда тобеъ бўлган равотиб суннатлар сафарда ўқиладими ёки уларни тарк қилинадими деган масалада бироз ихтилоф бўлиб, Имом Нававий айтганларидек, жумҳур уламолар наздида сафарда суннати равотибларни ўқиш мустаҳаб амалдир. Аммо баъзи тоифалар суннатлар сафарда тарк қилинади, суннатларни сафарда тарк қилиш суннат, деган маънода ихтилоф қилганлар.