close

Sign In

close

Register

All fields are required(*).

3-май — Жаҳон матбуот эркинлиги куни ва Ислом

Матбуот — ҳақиқатнинг овози, адолатнинг кўзи, жамиятнинг виждонидир

Матбуот — ҳақиқатнинг овози, адолатнинг кўзи, жамиятнинг виждонидир

 

Матбуот — бу фақат ахборот тарқатувчи восита эмас. У миллатнинг фикри, давлатнинг ойнаси ва инсоннинг ҳақиқатга бўлган қўмсашидир. Ҳақиқий матбуот эркин бўлмаса, сўз ҳам, фикр ҳам, адолат ҳам тутқунга айланади. Шундай экан, 3-май — Жаҳон матбуот эркинлиги куни барча қалам аҳли, журналистлар, таҳририят ва ахборот соҳаси ходимлари учун ҳам эҳтиром, ҳам масъулият кунидир.

 

Бугунги кунда матбуот:

 

·        Жамиятда шаффофлик ва жавобгарликни таъминлайди

 

·        Зўравонлик ва ноҳақликка қарши қалам билан курашади

 

·        Фикрлар хилма-хиллигини, инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилади

 

·         Жамиятнинг тараққиёти учун йўлбошчи бўлади

 

Эркин ва масъулиятли матбуот — ҳар қандай давлатнинг интеллектуал салоҳияти ва демократик тараққиётининг асосий устунидир. Жамият қай даражада ахборотга очиқ бўлса, ўша даражада соғлом, адолатпарвар ва тинч бўлади.

 

Қалам тутганлар ўз сўзи билан тарих яратади. Ҳақиқатни ёзганлар миллатнинг юрагига айланади.

 

Шу муносабат билан барча журналистлар, таҳририят жамоалари ва матбуот ходимларини бу муборак куни билан самимий муборакбод этамиз!

 

Қаламингиз ўткир, мақолангиз таъсирли, ҳақиқат сўзингиз ҳимояланган бўлсин!

 

Ислом матбуот эркинлигига муайян меъёр ва ахлоқий чегаралар асосида ижобий муносабатда бўлади. Ислом таълимоти сўз эркинлиги ва ҳақиқатни айтишни юқори қадрлайди, аммо бу эркинлик:

 

·        ёлғон тарқатиш,

 

·        фитна ва нафрат қўзғаш,

 

·        номус ва шарафга тегиш,

 

·        ёмон гумон, туҳмат, ғийбат

 

каби ман этиладиган амаллар билан боғланмаслиги шарт.

 

Қуръон ва Ҳадисда сўз ва ахборот ҳақида:

 

Қуръон:

 

«Эй мўминлар! Агар фосиқ бир киши сизга хабар келтирса, уни таҳқиқ қилинглар...»(Ҳужурот сураси, 6-оят)

 

Бу оятдан маълумки, Исломда ахборотнинг аниқлиги, текширилиши — жуда муҳим. Ҳар қандай маълумотни сўзсиз қабул қилиш эмас, унинг манбасини текшириш буюрилган.

 

Ҳадис:

 

«Кимки билмаган нарсаси ҳақида гапирса, Аллоҳ наздида ёлғончилардан бўлади.»
(Абу Довуд, Илм, 7)

 

«Сиздан ким бир ёмонликни кўрса, уни қўли билан тўхтатсин. Агар қодир бўлмаса — тили билан, агар бу ҳам қўлидан келмаса — қалби билан нафрат қилсин...»
(Муслим, Иймон, 78)

 

Бу ҳадислар сўзнинг кучини, унинг масъулиятини ва жамиятдаги ўрнини англатади. Сўз ва ахборот — зулмга қарши кураш воситасидир.

 

 Ислом тарихида матбуот ва ахборот:

 

·        Расулуллоҳ (с.а.в.) Макка ва Мадинада сўз эркинлигини бош мезонга қўйганлар. У зотнинг ҳаётлари давомида ваҳий котиблари, ахборот тарқатувчилар (қосидлар) жамиятда муҳим ўрин тутган.

 

·        Хулафо ар-Рошидин даврида ҳам халққа очиқ хатлар, хутбалар, фармонлар билан тўғридан-тўғри маълумот бериб борилган.

 

 Исломда матбуот эркинлиги принциплари:

 

Ижобий тарафлар

Чегара ва масъулиятлар

✅ Ҳақиқатни гапириш

❌ Ёлғон ва туҳмат тарқатмаслик

✅ Зулмга қарши чиқиш

❌ Фитна қўзғатмаслик

✅ Илм ва маърифатни ёйиш

❌ Ғийбат, бўҳтон, тажовузга йўл қўймаслик

✅ Жамиятни ислоҳ қилиш

❌ Шахсий ҳаётга тажовуз қилмаслик

 

Ислом матбуот эркинлигини адолат, ҳақиқат, инсонийлик ва ахлоқ чегарасида тан олади. Бундай эркинлик сўзни фақат ҳурлик деб эмас, балки масъулиятли вазифа сифатида қабул қилади. Исломнинг бу йўлдаги қараши мутавозин: эркинлик бор, лекин унга ахлоқий жавобгарлик ҳам ҳамроҳ.

 

(профессор) Абу Муслим тайёрлади

 

 

Мақола жойлаштирилган бўлим: Жамият
Калит сўзлар
Абу Муслим

ИсламОнлайн.Уз сайтининг
Бош муҳаррири

Сайт: www.islamonline.uz
Switch mode views:
  • Font size:
  • Decrease
  • Reset
  • Increase