1656/1. Умар ибн Хаттобдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ўликка йиғланса, ўша сабабдан унга азоб берилади», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Бошқа ривоятда «Йиғлагани муддатича азоб берилади» бўлиб келган.
1657/2. Абдуллоҳ ибн Масъуддан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким юзига уриб, ёқаларини йиртиб, жоҳилият даъволари билан дод-вой қилса, биздан эмас», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1658/3. Абу Бурдадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Абу Мусони розияллоҳу анҳу қаттиқ оғриқ тутиб ҳушларидан кетиб қолдилар. Ўша пайтда у зотнинг бошлари хотинларининг тиззаларида эди. Хотинлари у зотдаги бу ҳолатни кўриб бақир-чақир қилиб юборди. Абу Мусо эса уларни бундай қилиб дод-вой қилишдан ман этишга қурбилари етмади. Қачонки, ҳушларига келганларида: «Мен Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам дахлсиз бўлган амалдан йироқдирман. Чунки Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам ўлган кишини турли сифатларини айтиб вой-додлаб йиғловчидан, сочларини юлувчидан ва кийимларини йиртувчидан ўзларини узоқ тутганлар», деб айтдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1659/4. Муғийра ибн Шўъбадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким вафот этса, унга овоз чиқариб йиғланса, қиёмат куни йиғлангани сабабидан азобланади», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1660/5. Умму Атиййадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам биздан ўлганларга дод-войлаб йиғламаслик ҳақида ҳам байъат олдилар». Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1661/6. Нўъмон ибн Баширдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Абдуллоҳ ибн Равоҳа розияллоҳу анҳу ҳушларидан кетиб қолганларида, сингиллари «Вой тоғим, вой ундоғим, вой бундоғим», деб турли нарсаларни айтиб додлаб йиғлади. Қачонки, Абдуллоҳ ибн Равоҳа ҳушларига келиб, сингилларига «Нимани айтиб йиғлаган бўлсанг, менга «Ҳақиқатда шундаймидинг?» деб фаришталар томонидан дашном бериларди», дедилар. Имом Бухорий ривояти.
1662/7. Ибн Умардан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам Абдураҳмон ибн Авф, Саъд ибн Абу Ваққос, Абдуллоҳ ибн Масъудлар билан бирга Саъд ибн Убодани кўргани кирдилар. Қачонки, кирганларида уни беҳуш ҳолатда кўриб: «Вафот этдими?» деб сўрадилар. Оила аъзолари: «Йўқ, эй Аллоҳнинг расули», дейишди. Кейин Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам унга қараб туриб йиғлаб юбордилар. Расулуллоҳ йиғлаганларини кўриб қавмдагилар ҳам йиғлашди. Шунда Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Эшитмадингларми, Аллоҳ кўз ёшига ва қалбнинг хафалигига азобламайди. Лекин мана бунга азоблайди ёки раҳм қилади», дедилар тилларини кўрсатиб. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1663/8. Абу Молик Ашъарийдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ўликларга дод-вой солиб йиғловчи аёл агар бу дунёда тавба қилиб олмаса, қиёмат куни оловни алангалатувчи қора суюқ моддадан кўйлак ва қўтирдан бошқа кийим-кечаклар кийгизилиб тик қилиб қўйилади», дедилар. Имом Муслим ривояти.
1664/9. Тобеъин Усайд ибн Усайддан ривоят қилинади. Байъат қилган хотинлардан бири: «Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам биздан осийлик қилмасликка, дод-вой солмасликка, ёқаларни йиртмасликка ва сочларни тўзғитиб юбормасликка байъат олдилар», деб айтди. Абу Довуд ҳасан иснод ила ривоят қилганлар.
1665/10. Абу Мусодан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Бирор одам вафот этса-ю, унинг атрофидагилар «вой (ишонган) тоғим», «вой хожам» ёки шунга ўхшаш нарсаларни айтиб йиғласа, икки вакил қилинган фаришта: «Ҳақиқатда шундаймисан?» деб вафот қилган кишининг кўкрагига уришади», дедилар. Имом Термизий ривояти.
1666/11. Абу Ҳурайрадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Инсонларда икки хислат борки, улар ана шу икки хислат билан куфрдадирлар: насабини ҳақорат қилиш ва маййитга баланд овоз билан йиғлаш», дедилар. Имом Муслим ривояти.
- Создано 24 Октябр 2022
- 15070 марта кўрилди
302-боб. Ўлган кишига дод-вой солиб йиғлаш, юзини тирнаб, ёқаларини йиртиш, сочларини юлиб олишдан ҳамда ҳалокат ва дўзах сўраб дуо этишдан қайтарилгани ҳақида
- Создано 24 Октябр 2022
- 113 марта кўрилди
303-боб. Коҳин, мунажжим, фолбин ҳамда қум, тош, арпа ва шуларга ўхшаш нарсалар ёрдамида фол очувчилар ҳузурига боришдан қайтарилгани ҳақида
1667/1. Оишадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Одамлар Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига келиб коҳин ва фолбинлар ҳақида сўрашганида, у зот: «Улар гапининг ўрни йўқ», дедилар. Одамлар: «Эй Аллоҳнинг расули, гоҳида ўша фолбинлар айтган сўз тўғри чиқиб қолади-ку?» дейишган эди, у зот: «Аслида бу сўзлар ҳақ бўлиб, уни жинлар илиб олишади, ўз дўстлари – фолбинлар қулоғига етказиб беради. Фолбинлар эса ўша нарсаларга юзта ёлғонни қўшиб, одамларга етказади», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Имом Бухорийнинг Оишадан қилган ривоятларида келтирилишича эса, Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Фаришталар булутга тушиб, осмонда ҳукм қилинган ишлар хусусида гаплашишса, шайтон уларнинг сўзларига ўғринча қулоқ тутиб эшитиб олади-да, фолбинларга эшитган нарсасини етказади. Ўз-ўзидан фолбинлар ўзларидан юз хил ёлғонни қўшиб халққа тарқатишади», дедилар.
1668/2. Сафиййа бинти Абу Убайднинг Расулуллоҳнинг соллоллоҳу алайҳи васаллам баъзи хотинларидан қилган ривоятларида айтилишича, Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким фолбин ёки мунажжим ҳузурига бориб бирор нарса ҳақида сўраса, кейин фолбин берган жавобга ишонса, ўша кишининг қирқ кун ўқиган намози қабул этилмайди», дедилар. Имом Муслим ривояти.
1669/3. Қубайса ибн Мухориқдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Таёқча билан ерга чизиқ тортиб бирор нарса ҳақида хабар бериш, ёмон нарса билан шумланиш ва қушларни учириб фол очиш, яъни ўнг томонга учса, ишини бажариб, чап томонга учса, шумланиш сеҳр амалидандир», дедилар. Абу Довуд ҳасан иснод билан ривоят қилганлар.лимнинг шартларига биноан саҳиҳ иснод ила ривоят қилганлар.
1670/4. Ибн Аббосдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким мунажжимлик илмидан таълим олиб ўзлаштирса, сеҳргарликдан бир қисм ўрганибди. Яъни, мунажжимлик илмидан таълим олишни кўпайтирса, сеҳргарликдан ҳам ўшанчасини ўзлаштирибди», дедилар. Абу Довуд саҳиҳ иснод билан ривоят қилганлар.
1671/5. Муовия ибн Ҳакамдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади: «Мен: «Эй Аллоҳнинг расули! Ўзим Исломга кирганимга оз кун бўлди. Аллоҳ таоло дунёга Ислом динини олиб келди. Орамизда шундай кишилар борки, ҳали ҳам фолбинларга боришади», десам, у зот: «Сен бормагин», дедилар. Ва яна: «Орамизда яна шундай кишилар ҳам борки, баъзи нарсаларда ёмон шумланишади», десам, у зот: «Бу нарса уларнинг қалбларида пайдо бўладиган нарсадир. Агар шундай бўлса, у шумланиш уларни қиладиган ишларидан тўсмасин», дедилар. Мен яна: «Орамизда яна шундай кишилар борки, (баъзи нарсаларни билиш учун ерга) чизиқ тортишади», десам, у зот: «Илгариги пайғамбарлардан бирлари ҳам чизиқ тортар эди. Кимнинг чизиғи ўша пайғамбарнинг чизиғига мувофиқ кела олса, зарари йўқдир. Яъни, ўша пайғамбарнинг чизиғидек торта олмайди. Шунинг учун чизиқ тортмасин», дедилар». Имом Муслим ривояти.
1672/6. Абу Масъуд ал-Бадрийдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ (с.а.в) ит сотиб, унинг пулини олишдан, бузуқ хотинни (бирорта кишига) топшириб, унинг маҳрини олишдан ҳамда фолбинларга ҳадя (ширинлик) беришдан ман этдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
- Создано 24 Октябр 2022
- 15156 марта кўрилди
305-боб. Гиламга, тошга, кийимга, дирҳамга, динорга, болишга, ёстиққа ва бошқа нарсаларга ҳайвонлар (ва бошқа жонли нарсалар) суратини чизишнинг ҳаромлиги ҳақида
1677/1. Ибн Умардан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Албатта бу суратларни чизганларга қиёмат куни азоб берилади. Ва уларга «Суратларни чизиш орқали дунёга келтирдинглар. Энди мана шу яратган нарсаларингизга жон киритинглар», дейилади», деб айтдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1678/2. Оишадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади: «Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам сафардан келганларида уйим токчасига сурати бор қизил чойшаб тўсиб қўйган эдим. У зот буни кўриб (ғазаблари келганидан) юзлари ўзгариб кетди. Ва: «Эй Оиша! Қиёмат куни Аллоҳ ҳузурида азоби энг қаттиқ киши Аллоҳ яратган нарсаларга ўхшаш яратувчи, яъни сурат туширувчилардир», дедилар. Кейин биз чойшабни қирқиб, ундан (бир ёки) иккита ёстиқ қилдик». Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1679/3. Ибн Аббосдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳар бир (жонли сурат) чизувчи дўзахдадир. Яъни, ҳар бир чизган сурати ўрнига унинг ўзига жон киритиб, жаҳаннамда азоблайди», дедилар. Ибн Аббос розияллоҳу анҳу: «Агар сурат чизмасликнинг иложи йўқ бўлса, унда дарахтларни ва жони йўқ нарсаларни чизавергин», деб айтдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1680/4. Ибн Аббосдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким дунёдаги ҳаётида (жонли) сурат чизса, қиёмат куни ўша чизган нарсасига жон киритиш масъулияти юкланади. У (бечора) эса унга асло жон кирита олмайди», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1681/5. Ибн Масъуддан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Қиёмат куни азоби энг қаттиқ киши сурат чизувчилар», деб айтдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1682/6. Абу Ҳурайрадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ таоло: «Мен каби яратмоқчи бўлган шахсдан кўра золимроқ киши борми? Агар яратиш ниятлари бўлса, унда бирор чумоли ё уруғ ёки арпа яратиб кўрсинлар-чи!» дейди», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1683/7. Абу Талҳадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам «Қайси бир уйда ит ёки (жонли) суратлар бўлса, ўша уйга фаришталар киришмайди», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1684/8. Ибн Умардан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Жаброил алайҳиссалом Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларига келишга ваъда қилган эдилар. Ваъда вақтида келавермай, кўп кечикдилар. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам бундан қайғуга тушдилар. Ташқарига чиққандилар, Жаброил алайҳиссалом келиб қолдилар ва: «Биз фаришталар ит ва (жонли) сурат бор уйга кирмаймиз», деб шикоят қилдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1685/9. Оишадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Жаброил алайҳиссалом Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам билан (бир пайтни аниқлаб) ўша соатда учрашишга ваъдалашдилар. Қачонки, ўша фурсат бўлганда келавермадилар. Оиша розияллоҳу анҳу айтадилар: «Расулуллоҳнинг соллоллоҳу алайҳи васаллам қўлларида ҳасса бор эди, ўша ҳассани ирғитиб: «Аллоҳ ҳам, Унинг элчилари ҳам ваъдага хилоф қилмас», деб ўгирилиб қараган эдилар, каравотлари остида бир кучук боласи турибди. У зот: «Бу ит қачон кириб олди?» дегандилар, мен: «Билмасам», дедим. Кейин буюрган эдилар, у ит чиқариб ташланди. Сўнгра Жаброил алайҳисалом келгандилар, Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Сиз менинг ҳузуримга келишга ваъда қилган эдингиз. Мен келишингизни кутиб ўтирдим. Лекин сиз нима сабабдандир келавермадингиз?» деб сўрадилар. Жаброил алайҳиссалом: «Мени ваъда қилинган вақтда кўришишдан уйингиздаги ит ман қилди. Чунки биз фаришталар ит ва (жонли) сурат бор уйга кирмаймиз», деб айтдилар». Имом Муслим ривояти.
1686/10. Абу Таййоҳ Ҳаййон ибн Ҳусайндан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади: «Али ибн Абу Толиб менга: «Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам мени юборган нарсага сени ҳам юборайми? Бирор (жонли) сурат қолдирмасдан йўқ қилгин. Бирор баланд қабр қолдирмасдан ер билан баробар қилгин», дедилар». Имом Муслим ривояти.
- Создано 24 Октябр 2022
- 14644 марта кўрилди
304-боб. Шумланишдан қайтарилгани ҳақида
Бу ҳақда юқоридаги бобларда ҳам ҳадислар келди.
1673/1. Анасдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Касал юқиши ҳамда ёмон шумланиш йўқдир. Яхшиликка йўйиш (некбинлик) менга маъқул нарсадир», деганларида, саҳобалар: «Некбинлик нима?» деб сўрашди. Шунда Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Яхши(ликка йўйилган) сўзлар», деб айтдилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
1674/2. Ибн Умардан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Касал юқиши ҳамда ёмон шумланиш йўқ нарсадир. Агар бирор нарсада шумланиш бўлса, ҳовлида, хотинда ва отда бўлади», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Фойда: уйнинг шумлиги унинг торлиги ва қўшниларнинг ёмонлигида бўлади. Хотиннинг шумлиги диёнатсиз, бадхулқлигида бўлади. Отнинг шумлиги эса эгасини миндирмаслигида бўлади.
1675/3. Бурайдадан ривоят қилинади. Бу зот: «Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам ёмон шумланмас эдилар», деб айтдилар. Абу Довуд саҳиҳ иснод билан ривоят қилганлар.
1676/4. Урва ибн Омирдан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам ҳузурларида шумланиш ҳақида зикр этилганида, у зот: «Уларнинг энг яхшиси некбинлик (яхшиликка йўйиш)дир. Мусулмон кишининг бундай шумликлар иродасидан қайтара олмайди. (Чунки мусулмон ҳамма нарса Аллоҳ таолодан бўлишлигини, ундан бошқаси таъсир ўтказа олмаслигини билади.) Агар сизлардан бирингиз табиатига маъқул келмаган нарсаларни кўриб қолса, «Аллоҳумма ла яътий бил ҳасаноти илла анта. Вала ядфаъу саййиоти илла анта. Ва ла ҳавла ва ла қуввата илла бика» дуосини ўқисин», дедилар. (Маъноси: «Аллоҳим, Сендан бошқа яхшилик келтиргувчи ва Сендан бошқа ёмонликни кетказувчи ҳамда Сендан бошқа куч-қувватли Зот йўқдир».) Абу Довуд ривояти.
- Создано 24 Октябр 2022
- 12486 марта кўрилди
306-боб. Ит боқишнинг ҳаромлиги, лекин ов, чорвани қўриқлаш ва экинларни пойлаш учун боқишнинг жоизлиги ҳақида
1687/1. Ибн Умардан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам «Ким итга эга бўлса, яъни уни боқса, ҳар куни унинг савобидан икки қийрот камайтирилади. Лекин ити ов учун ёки чорваларни пойлаш учун бўлса, унда зарари йўқ», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Бошқа ривоятда «Бир қийрот» бўлиб келган.
1688/2. Абу Ҳурайрадан розияллоҳу анҳу ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким ит боқса, ҳар куни унинг амалидан бир қийрот камайтирилади. Лекин экин ва чорваларни пойловчи ит бундай эмас», дедилар. Имом Бухорий ва Муслим ривоятлари.
Имом Муслимнинг бошқа ривоятларида Расулуллоҳ соллоллоҳу алайҳи васаллам: «Ким ит боқса-ю, ўша ити ов учун ёки чорва ва ерларни пойлаш учун бўлмаса, ҳар куни унинг савобидан икки қийрот камайтирилади», дедилар.
Яна мақолалар...
- 307-боб. Туя ва бошқа ҳайвонларнинг бўйнига қўнғироқ осишнинг ҳамда сафарда ит ва қўнғироқ олиб юришнинг кароҳияти ҳақида
- 308-боб. Ахлатларни ейдиган туяни минишнинг кароҳияти, агар у пок нарсаларни ейишни бошласа, гўшти ҳалол бўлиб, кароҳият кетиши ҳақида
- 309-боб. Масжидга тупуришдан қайтариш, агар тупук кўриб қолинса, уни тозалашга ва масжидларни ифлос нарсалардан пок тутишга буюрилгани ҳақида
- 310-боб. Масжидда жанжаллашиб овоз кўтариш, йўқолган нарсасини излаш, олди-сотди, ижара ва шунга ўхшаш муомалаларни амалга оширишнинг кароҳияти ҳақида